’In mijn beelden wil ik het concrete met het abstracte verenigen’
Roy Greve, inmiddels al tien jaar bezig met portretkop boetseren is toe aan een nieuwe stap. Op zijn eigen wijze is hij steeds op zoek naar tegenstellingen en wil hij daar één geheel van maken. Zijn jongste fantasie is bronzen beelden combineren met gebrandschilderd glas.
Door Marion Winnink
In 1996 ben ik begonnen met portretkop boetseren.
Daarvoor was ik musicus (hoboïst), maar na een periode van ziekte wilde ik een andere weg inslaan en ik ben toen begonnen met een cursus portretkop boetseren in Utrecht. Dat ben ik blijven doen, totdat ik verschil van mening kreeg met een van mijn docenten. Ik was te eigenwijs, ik vond de opdrachten te simpel om uit te voeren en kon mijn eigen ideeën niet kwijt. Uit een soort van boosheid ben ik zelf verder gegaan: ‘Ik zou wel eens laten zien dat ik het wel degelijk kon en daar ben ik nog altijd met veel plezier mee bezig. Achteraf vind ik wel dat dit eigenlijk de verkeerde weg is geweest. Je moet als kunstenaar een gevoelsmatiger uitgangspunt kiezen en ik was vooral met de techniek bezig. Mijn zelfexpressie was ondergeschikt aan mijn prestatiedrang en dat is niet goed.’
Waar ben je nu in je ontwikkeling?
In de techniek heb ik nu wel het eindpunt bereikt. Dat vak beheers ik nu en daar ligt het accent ook al lang niet meer. Qua expressie ben ik nog volop in ontwikkeling. Ik heb daar wel ideeën over, maar die heb ik nog niet in praktijk gebracht. Ik zou graag bronzen portretten op de een of andere manier willen combineren met gebrandschilderd glas, om er een andere ruimtelijke dimensie aan toe te voegen, een andere sfeer te creëren. Zoals de mensen in het leven heel concreet zijn, hebben zij ook een geestelijke, emotionele kant, die niet zichtbaar is. Hij is er wel, maar vormt een tegenstelling met de zichtbare buitenkant. Zo wil ik het hele concrete van het bronzen portret combineren met een doorzichtige expressieve, het abstracte. Dat is een tegenstelling in het gewone leven en ik zou dat ook in mijn beelden willen uitdrukken. Volgens mij is dit op deze wijze niet eerder zo uitgevoerd.
Wat is kenmerkend voor een portret van jouw hand?
De materiaalkeuze. Ik gebruik klei met grove chamotte korrels voor de portretten en ik denk dat ik daar enig in ben. Normaal gesproken wordt dat gebruikt voor grote objecten, vazen bijvoorbeeld, omdat deze kleisoort bij het bakken nauwelijks krimpt. Ik gebruik het juist, omdat ik de weerstand van dit materiaal nodig heb in mijn werk. Ik vecht net zolang door, totdat ik ondanks de grove structuur van de chamotte, de perfecte kop heb gemaakt die juistdoor die strijd er veel sterker uit tevoorschijn komt. De grove oppervlakte structuur geeft het gezicht allerlei breukjes, putjes etc. en dat maakt het juist speels en interessant, terwijl het geen afbreuk doet aan de realiteit. In tegendeel, het spreekt meer. Daarmee kan ik het gevoel, de emotie, de ziel van de persoon zelf in het portret tot uitdrukking brengen en dit materiaal geeft mij de vrijheid om dat voor elkaar te krijgen, al moet ik er wel hard voor werken. Maar het lukt me elke keer weer en daar ben ik trots op.
ben je tevreden over een portret?
Ik blijf net zolang bezig totdat er een moment van herkenning is. Dat ik opeens het idee heb, dat is ‘em of dat is ‘er. Een beeld moet spreken; je moet als het ware in contact kunnen treden met de beeltenis. Daarom schrijf ik in mijn folder ook dat in het oude Egypte een beeldhouwer ‘Seanc’ werd genoemd, ofwel ‘levend-maker’, Zo voel ik dat ook; je geeft de essentie weer, je legt er gevoel in en opeens is die persoon er. Als ik dat bereikt heb, is het portret goed.
Hoeveel portretten heb je al gemaakt de afgelopen tien jaar?
Ik heb ruim zeventig portretten gemaakt, zowel vrij werk als in opdracht. En dat varieert van baby’s tot volwassenen. Ik portretteer ook mensen uit het verre verleden, zoals Van Gogh, Rembrandt van Rijn of prins Claus. En nu ben ik gevraagd om een portret van Mata Hari te maken. Daarom lees ik over haar om een beeld van haar persoonlijkheid te krijgen en ga straks aan de hand van fotomateriaal haar portret maken. Ik werk sowieso veel met foto’s of video-opnamen, want mensen kunnen natuurlijk niet elke dag voor mij poseren.
Wie zou je nog graag portretteren?
Ehm, dat is een beetje lastige vraag, maar ik wil graag Mandela, Cruijff, prinses Maxima, Erasmus, Einstein of Sonja Barend eens portretteren. Dat vind ik boeiende persoonlijkheden die ik graag wil vastleggen. Het zijn mensen die ik om uiteenlopende redenen bewonder en dat wil ik graag laten zien.
Is het portret wel modern?
Vroeger gebeurde dit veel meer, tegenwoordig minder; sommige mensen vinden het wat ouderwets, maar drie dimensionele portretkoppen zijn van alle tijden, en zo houd je de herinnering levend. Ik werk daar graag aan mee.