Realistische, zeer persoonlijke portretbeelden in brons

Andere portretten

Portretbeeld en koppen in soorten.

Er zijn soorten portretkoppen. De portret-beeld/koppen zijn gewoonlijk kruisingen tussen meerdere typen. Maar voor een eenvoudig overzicht worden hier enkele als voorbeeld genomen om een type aan te kunnen duiden.

Realistische gebeeldhouwde portretten

Pieter de Monchy; Nieneke Lamme; Louis Royer; Rombout;  Verhulst; Artus Quellinus; Hendrick de Keijser; Pier Pander

Frank Rosen;Tineke Bot; Maïté Duval; auke Hettema; Pieter d’Hont; Thea houben; Mieke Oldenburg; Jana Paroubek;

Realistische, zeer persoonlijke PortretbeeldenAnonieme Romeinse portretten,  zie Roman Portraits,  .phaidon.com    isbn 0 7148 4436 5;  Dar Meister Werk Rómische Kópfe, Reihe Malerei, Ernst Hedrih Nachf, Leipzig; St. Pieter te Rome;  Bep Sturm-van den Berg;  Roy Greve;

Stilistische portretkoppenVan dit type bestaan de meeste koppen. Veelal werden ze in de Romantische tijd gemaakt. Oude Egyptische koppen; Constantin Brancusie; Charles Despiau; Henry Matisse; GijsJjacobs v d Hof; Amadeo Modigliani;Eddy Gheress; Reny de Graaf; Aart Lamberts; Frank Letterie; Eddy Roos; van Zijl;

Expressieve kunstkoppen

De eigen vormgeving zelf is sterk overheersend. Afgelopen eeuw werden er vele expressieve ‘koppen’ gemaakt, deze zijn vlot en met krachtige eigenschappen. Bernhard Heiliger; Eka Thoden; Karel Gomes; Reny de Graaf; Pépe Grégoire; Nel van Lith; Mieke Oldenbur; Chalotte van Pallandt;  Judith Pfaeltzer; Ingrid Rollema; Adri  v. Rooyen; Frits Stapel;

Portret als architectuur  

Jan Bronner

Geabstraheerde koppen  

Alberto Giacometti; en heel veel anderen, te veel om op te noemen.

Figuratieve portretkoppen

Het gevoel van de kunstenaar is overheersend en er zijn voorbeelden van heel veel amateurs.

Kleurrijke koppen,

de vorm is ondergeschikt aan de kleur.Daumier; Madame Tussaud,is ook realistisch;

Porseleinen portretten,

Klein, vaak kitscherig, verder niet onderzocht.

Dodenmaskers 

Zijn afgietsels van het gezicht, voor het gebruik als identificatie. Totenmasken, verlag Michiael Hertl, isbn 3-7995-0099-5;

Religieuze portretten  

Vele middeleeuwse portretten van religieuzen, heiligen en martelaren. Kopfreliquiare des Mittelalters 1964  Im Insel-verlag

Portret-sculpturen en etnologische maskers 

In allerlei verschillende beeldtalen.    Primitieve Afrikaanse koppen; Anderé Derain; Picasso; Jules Vermeire; plastik der Südse, Die sammlung parthenon;

Karikaturen

Karakterkoppen, dergelijk type wordt veelal gebruikt in cartoons  

Louis Witteman

Persona en maskers

Commedia dellárte; Venetiaanse maskers, toneelmaskers; carnaval maskers;

Olga Dol, Frans Kolk; Godfried Beumers; Carlo Goldoni;

Maskers

Makeup, fantasie op gezichten Martin Jans en Servaas van Eijk ; Schoonheidsmaskers, gasmaskers; veiligheisdmaskers; lerermaskers; medische maskers; boevenmaskers.

Zelfportret

De eerste valkuil bij het maken van een kop is dat we geneigd zijn een zelfportret te maken. Eigenlijk maken we altijd een beetje of soms heel sterk, onszelf. Meestal zijn we zeer vertrouwd met ons eigen spiegelbeeld, althans het beeld van ons gezicht en de een of andere manier zit ons eigen portret in onze vingers gebakken. We moeten oppassen dat we dit ongewenst in het maken verwerken.

Het is misschien daarom een aardig idee om eerst eens een zelfportret te maken. Je raakt dan meteen vertrouwd met het werken met een spiegel.

Voor het zelfportret gelden dezelfde regels als voor ieder ander portret, met dit verschil dat het wel confronterend kan zijn. Bovendien is je eigen gezicht je zo vertrouwd dat het moeilijker is dan bij een vreemde om op een ‘ruimtelijke’ en observerende manier naar jezelf te kijken.

Een zelfportret is dus zeker niet gemakkelijker dan een portret van een vreemde. Behalve een spiegel heb je ook foto’s van jezelf nodig (met name profiel en achterhoofd), gemaakt door iemand anders of door middel van een fototoestel met een zelfontspanner.

Geïdealiseerd beeld

Bustes beelden in het verleden vrijwel altijd bestaande of historische personen af en is bedoeld als beeldhouw-tegenhanger van het portret. Als kunstvorm stamt de buste uit de Egyptische en later Griekse tijd. De functie van een buste, of borstbeeld of standbeeld was precies hetzelfde als nu, zij het dat men in de Egyptische of Griekse tijd streefde men naar een geïdealiseerd beeld van de afgebeelde persoon, waardoor de gelijkenis vaak enigszins te wensen over liet. Het werd ongeveer zo gebruikt als men nu een staatsieportret van een koningin of prins maakt, zodat men in het rijk een beeld had van de heerser.

Kinderportret 

Net zoals de verhoudingen van het lichaam van een kind heel anders is dan bij een volwassene, verschilt een kinderportret, en vooral dat van een heel klein kind, sterk van het portret van een volwassene. Het ‘wordende’ aspect speelt vooral bij kleine kinderen een grot rol.

Kenmerken van het kinderportret zijn:

• Er is haast geen nek

• Het hoofd is groot ten opzichte van het lichaam: 1 : 4,  1 : 5,  1 : 6.

• De gelaatstrekken zitten dicht bijeen in een driehoek

• Ogen zitten onder de helft van het gezicht

• De neus is slechts een dopje

• Alles is bol

• Wangen zijn heel groot van het zuigen (overdrijven).

• De schedelvorm is duidelijk en sterk (‘de geboorte is er nog aan af te lezen’)

• De ogen hebben al 95% van de latere maat.

• De schedel groeit ook relatief weinig meer; de rest van het lichaam groeit kwadratisch

• Het gebaar van een kind is van binnen naar buiten, dus bol.

Enkele tips: Maak er een stuk van de schouders bij, waardoor de korte nek/hals zichtbaar wordt

•  De materiaal keuze is belangrijk, de textuur moet echt glad zijn.

• Kies een niet te donkere kleur

Buste, portretbuste en borstbeeld

Een buste of borstbeeld, ook halftotale beelden, ‘portret ten halven lijve’, is een beeldhouwwerk dat enkel het hoofd, de borst en de schouders toont. Het is bedoeld als beeldhouw-tegenhanger van het portret. Bustes beelden daarom vrijwel altijd bestaande of historische personen af.

Als kunstvorm stamt de buste uit de Egyptische en later Griekse tijd. De functie daar was precies het zelfde als nu, zij dat men toen streefde naar een geïdealiseerd beeld van de afgebeelde persoon, waardoor de gelijkenis vaak enigszins te wensen over liet. Het werd ongeveer zo gebruikt als men nu een staatsieportret van een koningin of prins maakt, zodat men in het rijk een beeld had van de heerser. Hierbij maakte de beeldhouwer gebruik van een geboetseerd model in gips, klei of was, dat dan ofwel werd afgegoten in metaal, meestal brons, of werd uitgevoerd in steen meestal marmer, met behulp van een puncteerapparaat of een ander meetgereedschap.

Langetijd is de buste uit de mode geweest, maar zij maakte een wedergeboorte door in de pruikentijd, toen bijvoorbeeld Lodewijk XIV vele bustes liet maken (onder andere door Bernini) om zijn paleizen te sieren. Ook van andere leiders, zowel als kunstenaars en andere vooraanstaande personen kwamen er weer meer bustes. Hoewel tamelijk uit de mode, bestaat de buste ook nu nog.

Vaak werd dit op een voetstuk geplaatst.

In de numismatiek wordt de term buste ook gebruikt voor een portret met schouders, afgebeeld op een munt.

Geboetseerd in klei

De beeldhouwer maakte in het verleden gebruik van een geboetseerd model in klei, was of gips. Dat werd dan ofwel werd afgegoten in meestal brons, of werd uitgevoerd in steen, meestal marmer. Met behulp van een punteerapparaat of ander meetgereedschap werd het een of ander overgezet. Marmeren of bronzen beelden in de oudheid werden dus eerst in klei gemodelleerd.

Kniestuk

In de beeldhouwkunst is dat een portret tot aan de knieën, een vrijstaand portret of in reliëf.

Portret ten voeten uit

Een weergave van de menselijke figuur als volledig portret, tot en met de voeten, staande of zittende.

Standbeeld

Een standbeeld is een beeld dat ter ere of ter nagedachtenis van iemand of iets in het openbaar is neergezet, vaak op een voetstuk of sokkel. Een standbeeld kan van natuursteen, brons, hout of een ander materiaal zijn gemaakt. Vaak worden historische of belangrijke figuren in een standbeeld vereeuwigd. Ook belangrijke gebeurtenissen worden in een beeld gevangen om te blijven voortleven. Het kan bijvoorbeeld een ruiter te paard of een staande hele persoon zijn.

Monument

Een monument is een overblijfsel van kunst, cultuur, architectuur of nijverheid dat van algemeen belang wordt geacht om de historische, volkskundige, artistieke, wetenschappelijke, industrieel-archeologische of andere sociaal-culturele waarde. Monumenten worden opgericht ter herdenking van belangrijke personen, gebeurtenissen of tijden van een land. Ze kunnen ook een symbolische betekenis hebben zoals het monument op de dam of de onbekende soldaat.

Buste

Een buste is een beeldhouwwerk dat enkel het hoofd, de borst en de schouders toont. Het is bedoeld als beeldhouw-tegenhanger van het portret.

Bustes beelden vrijwel altijd bestaande of historische personen af. Als kunstvorm stamt de buste uit de Egyptische en later Griekse tijd. In de oudheid vervaardigden de Grieken de op een lage vierkante zuil staande hermen, maar pas in de hellenistische periode won het borstbeeld als portret terrein. Hierop en op de Etruskische canopen gaan de naturalistische Romeinse borstbeelden terug, die vooral in de keizertijd zeer talrijk waren. De imago clipeata is een borstbeeld in reliëf, meestal tegen een schijfvormige achterwand, veel voorkomend op sarcofagen. De Byzantijnen vervaardigden borstbeelden van Christus, uitgebeeld in apsismozaïeken en –schilderingen. Tijdens de renaissance was het vooral Donatello die het borstbeeld opnieuw in zwang bracht, mar ook in de schilderkunst werd het voor portretten veel toegepast, evenals in de penningkunst (Pisanello). De kerkelijke kunst kende in de middeleeuwen reliekenbusten (bijvoorbeeld in de St.-Plechelmuskerk, te Oldenzaal; de hoofdreliekhouder van paus Alexander te Brussel), maar ook in latere eeuwen ontstonden er nog (St.-Servaaskerk te Maastricht; St.-Lambertus te Luik). Berini was de schepper van de beweeglijk gedrapeerde borstbeelden van de barok; het classicisme greep terug naar de sobere en statistische vorm van de oudheid (Houdon, Canova). Rodin vervaardigde borstbeelden in impressionistische geest en de latere kunst kent het nog steeds.

Sommige beelden staan in een museum dat soms geheel gespecialiseerd is in beeldhouwkunst, maar vaak op een aparte afdeling in een kunstmuseum.

Borstbeeld

Een borstbeeld of half standbeeld is een beeldhouwwerk dat het hoofd, de borst en de schouders toont tot aan de heupen. Synoniem aan het borstbeeld zijn ook halftotale beelden, ‘portret ten halven lijve’.

Standbeeld

Bijvoorbeeld een staande figuur of Ruiterstandbeeld. Een standbeeld is een beeld dat ter ere of ter nagedachtenis van iemand of iets in het openbaar is neergezet, vaak op een voetstuk of sokkel. Een standbeeld kan van natuursteen, brons, hout of een ander materiaal zijn gemaakt. Vaak worden historische of belangrijke figuren in een standbeeld vereeuwigd.

Ook belangrijke gebeurtenissen worden in een beeld gevangen om te blijven voortleven.

Monument

Een monument is een standbeeld, een gedenksteen of een gebouw opgericht ter herinnering aan een persoon of een belangrijke gebeurtenis. De grootste monumenten worden opgericht door de overheid, maar ook bedrijven en particulieren richten monumenten op. Kleinere gedenktekens worden vaak gemaakt in de vorm van een plaquette of gedenkplaat.

Het woord monument is afgeleid van het Latijnse woord monumentum, "dat wat herinnert", van het werkwoord monere, "zich herinneren".

Een monument kan, behalve een monumentaal gebouw, ook een kunstwerk zijn, zoals een beeld of een zuil. Een bekend voorbeeld is het Nationaal Monument op de Dam te Amsterdam, dat allen herinnert aan de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Vaak is de plaats waar het gedenkteken wordt opgericht, van historisch of symbolisch belang. Een speciale categorie monumenten is die van het mausoleum, een gebouw waarin het lichaam van een overleden persoon wordt bewaard.

In alle beschavingen is de behoefte aan een collectief cultureel geheugen zichtbaar. De eerste obelisken die de Egyptenaren oprichtten, waren religieuze instrumenten van de zonnecultus, maar toen zij werden voorzien van hiërogliefen met de koningstitulatuur van de regerende farao, werden zij gedenktekens. Een ander woord voor een dergelijke zuil is een gedenknaald.

De Gierenstele uit Sumerië van 2525 vóór Christus wordt wel gezien als het allereerste historische monument.

Gedenkteken  

Een herinneringsteken meestal voor slachtoffers van een oorlog

Reliëf op sarcofaag,

De naam Sarcofaag stond oorspronkelijk voor van een poreuze kalksteen soort (sarkophagos = vleesetend). In het oude Egypte werden de wanden versierd met beschilderde voorstellingen of met reliëfs uit het dagelijkse leven of ook met teksten. Ook in de 18de dynastie dateren reusachtige koningssarcofagen die versierd zijn met reliëfs. In sommige Etruskische steden zijn enkele albasten sarcofagen vervaardigd die meestel versierd zijn met reliëfs en soms ook met schilderingen. Van de Romeinen zijn veel sarcofagen uit de keizertijd bewaard gebleven, vooral vanaf de 2de eeuw n.C. Zij zijn van Marmer, aan de voorzijde voorzien van een voorstelling in reliëf, eerst ontleend aan Griekse sagen (bijvoorbeeld de muzensarcofagen), later, vanaf ca. 160 na C, met een allegorische voorstelling. Na ca. 180 komen leeuwenjachten voor, of soms uitsluitend leeuwen figuren aan de hoeken. Ook in de vroeg christelijke periode komen sarcofagen voor met reliëfs.

Reliëf op sarcofaag,

De naam Sarcofaag stond oorspronkelijk voor van een poreuze kalksteen soort (sarkophagos = vleesetend). In het oude Egypte werden de wanden versierd met beschilderde voorstellingen of met reliëfs uit het dagelijkse leven of ook met teksten. Ook in de 18de dynastie dateren reusachtige koningssarcofagen die versierd zijn met reliëfs. In sommige Etruskische steden zijn enkele albasten sarcofagen vervaardigd die meestel versierd zijn met reliëfs en soms ook met schilderingen. Van de Romeinen zijn veel sarcofagen uit de keizertijd bewaard gebleven, vooral vanaf de 2de eeuw n.C. Zij zijn van Marmer, aan de voorzijde voorzien van een voorstelling in reliëf, eerst ontleend aan Griekse sagen (bijvoorbeeld de muzensarcofagen), later, vanaf ca. 160 na C, met een allegorische voorstelling. Na ca. 180 komen leeuwenjachten voor, of soms uitsluitend leeuwen figuren aan de hoeken. Ook in de vroeg christelijke periode komen sarcofagen voor met reliëfs.

Reliëf   (Latijn: relevare = omhoog heffen)

Een werk waarbij de figuren nauwelijks of slechts gedeeltelijk van de achtergrond zijn losgemaakt. Een reliëf heeft een driedimensionale voorkant en meestal een platte achterkant. In het beeldhouwwerk blijft het reliëf dus altijd verbonden met de achtergrond.

Met een reliëf wordt een driedimensionale beeldhouwkundige afbeelding in steen, hout, keramiek of  bijvoorbeeld brons, bedoeld, dat niet helemaal vrijstaand is. Het voordeel van het reliëf boven vrijstaand beeldhouwwerk is dat ook beeldinhoud die wel in tweedimensionale afbeeldingen zoals tekeningen of schilderijen kan worden weergegeven, maar niet of zeer moeilijk in ruimtelijk werk (denk bijvoorbeeld aan wolken, bomen, achtergronden, vergezichten), wel in een reliëf kan worden afgebeeld.

De diepte van een reliëf kan variëren van ondiepe krassen tot bijna vrijstaande vormen. De plasticiteit in reliëfs worden in sterke mate bepaald door de lichtval. Deze veroorzaakt de licht en schaduwwerking, waardoor de plasticiteit zichtbaar wordt. Het reliëf is daarmee een overgangsgebied tussen tekening en beeldhouwwerk, wat het mogelijk maakt om met een reliëf thema's verhalend weer te geven. Om deze reden is het reliëf dan ook door alle eeuwen heen, van het Oude Egypte tot in de huidige tijd, onder andere gebruikt om verslag te doen van belangwekkende gebeurtenissen en ter verduidelijking van religieuze motieven.

Bas-reliëf, Vlak- of laag reliëf

De weergegeven voorstelling is een zwak verheven beeldhouwwerk met weinig hoogte verschil. Het bas-reliëf vindt zijn oorsprong als een tekeningachtige voorstelling. De de figuren in de voorstelling steken slechts weinig boven het vlak uit. Omdat de afbeelding gewoonlijk sterk is afgeplat, komt het alleen in vooraanzicht realistisch over. Bij zicht van een zijkant geeft het bas-reliëf een sterk vertekend beeld, De achtergrond rondom het reliëf kan iets zijn weggehaald. Het bas-reliëf beoogt niet zozeer het verkrijgen van effect door licht en schaduwpartijen, maar meer door een rustige duidelijke veelheid van lijnen, welke als omtrekken zijn te beschouwen van de silhouetten of van een vlakfiguren.

Men treft dat ook aan op munten penningen, en plaquetten, en nadert meer de reliëftekening, met verkortingen of perspectivische voorstellingen die als nabootsing van het schilderij zijn opgevat.

Mezzo- Demi- of half- een middensoort reliëf,

Het reliëf houdt het midden tussen zeer vlak en zeer hoog reliëf, zonder de omtrekken, zoals een reliëftekening. Het is een reliëf waarbij de voorstelling duidelijk boven de achtergrond ligt, maar nog sterk afgevlakt. De achtergrond is verder uitgediept dan bij een bas-reliëf.

Hoog reliëf, Haut-reliëf, verheven reliëf, met relatief veel hoogteverschil.

Dit reliëf heeft relatief veel hoogteverschil. De voorstelling is veel volumineuzer uitgewerkt; soms zijn de figuren zelfs bijna vrijstaande beeldhouwwerken. Italiaanse kunstenaars in de renaissance brachten het bas-reliëf tot haut-reliëf met perspectivische voorstellingen. De achtergrond is zover uitgediept dat grote delen van de voorstelling vrij in de ruimte komen. Figuren zijn soms zeer hoog voorgesteld waarbij enkele lichaamsdelen geheel los zijn aangebracht, soms zijn de figuren zelfs bijna vrijstaande beeldhouwwerken., koppen, armen en benen staan daarbij geheel vrij van de achtergrond.

Verdiepte-reliëf of  En-creux-reliëf:  (Frans : creux is hol).

Het Verdiept reliëf waarbij de voorstelling in de ondergrond is aangebracht, de achtergrond niet is bewerkt, maar alleen de figuur zelf is uitgehouwen uit het oppervlak. met diepe ingegroefde omtrekken en treft men op Egyptische monumenten. en niet boven het vlak uitsteekt.

Het verdiept reliëf, een prototype van het bas-reliëf waarbij de achtergrond niet is bewerkt,

Historisch reliëf

Het is een specifiek genre, dat vooral bij de Romeinen in zwang was.

Maskers

Een  bijzondere vorm van een portret is een masker.

Een portret is driedimensionaal, een ding zonder voor of achterkant. Een masker is maar gedeeltelijk driedimensionaal, als je er omheen loopt ontdek je dat er een holle of vlakke achterkant aan zit.

Net als bij een gewoon portret kan een masker een fantasie zijn of naar levend model worden gemaakt. Het kan dienen als studie of als op zichzelf  staand kunstwerk.

Er zijn allerlei soorten maskers. Om te beginnen kun je een natuurgetrouwe afdruk maken van je model. Bij een levend model vereist dat natuurlijk speciale maatregelen: het model moet wel kunnen blijven ademen! Een speciaal afgietsel is een dodenmasker. Dit is natuurlijk een heel precair onderwerp, waarbij je ontzettend goed moet beseffen wat je aan het doen bent; het is geen alledaagse bezigheid. Als materiaal wordt hierbij vaak gipsverband gebruikt, dat heel gemakkelijk te verwerken is.

Maskers dienen vaak als voorstudie. Zo’n geboetseerd half portret of driekwart portret is heel goed te gebruiken om snel te onderzoeken wat het kenmerkende is van iemands gezicht en welke aspecten jou daarin het meest boeien. Bij zo’n  voorstudie gaat het nog wel om de driedimensionale boog van het gezicht ten opzichte van de hals. Je pakt als het ware maar een deel van het gebaar van het portret.

Maskers kunnen ook worden gemaakt voor andere dan kunstzinnige doeleinden, bijvoorbeeld theatermaskers.

Meestal zijn dat maskers die je voor je gezicht kunt houden en die van een licht materiaal zijn gemaakt.

Bekend zijn de maskers van de Comedia dell’ Arte, en ook oude Griekse toneelmaskers, die een zodanig mondstuk hadden dat het stemgeluid erdoor versterkt werd.

Fantasiemaskers bieden natuurlijk een prachtige mogelijkheid te gaan experimenteren, bijvoorbeeld met gelaatsuitdrukkingen. Met portretten doen we dat niet zo gauw, omdat we dan een ander doel hebben, namelijk het maken van een gelijkenis.

Een valkuil voor beginnelingen is het idee dat een masker  makkelijker is dan een heel portret, terwijl het in wezen moeilijker is. Bij een portret heb je steun van de 360 graden-structuur; bij een masker moet je dingen weglaten die je niet kent, die je niet hebt onderzocht.

Om een geslaagd masker te kunnen maken, moet je beslist meer ervaring hebben en de ‘kunst van het weglaten’ goed beheersen. Tegelijkertijd is het zo dat beginners die een portret boetseren vaak automatisch een soort masker maken doordat zij te veel naar de ‘voorkant’, van het gezicht, blijven kijken in plaats van naar de totale driedimensionale massa. Dat is dus niet een masker zoals wij het hier bedoelen; bij een echt masker blijft de totaliteit van het hoofd, zij het onzichtbaar, wel degelijk aanwezig.

Ook als je een portret hebt gemaakt waar je wat minder tevreden over bent, kan je daar verder als studieobject mee gaan werken. Je kunt een kop bijvoorbeeld zodanig met een draad afsnijden, dat je een masker krijgt en dan met dat masker verder experimenteren, in plaats van te proberen een nieuwe kop te maken. Dan ben je die lading van iets, wat ‘goed’ moet zijn, kwijt en dat geeft vrijheid, het maakt je los en inspireert tot iets nieuws!

Dodenmasker

Afgietsel in gips of in was van het gelaat van een overledene. Voordat de fotografie bestond was dit type in gebruik dodenmaskers te gebruiken van de overledene voor identificatie. De dodenmaskers van Egyptische farao´s, meestal vervaardigd uit edelmetaal ‘vooral goud’ of beschilderd en al dan niet met hout ingelegd, zijn geen dodenmaskers in strikte zin+ zij werden vervaardigd naar afbeeldingen van de vorst, misschien ook naar de natuur. Ook de gouden gezichtsmaskers die te Nycenie gevonden zijn, zijn hoogst waarschijnlijk geen afgietsels. De in stuc vervaardigde dodenmaskers uit de Hellenistische en Romeinse periode werden veelal gekleurd en verguld. Bij de Romeinen was het gebruik van dodenmaskers zeer in zwang in verband met hun religie, waarbij zij aansloten bij de Etrusken.

In de 15de eeuw kwam het vervaardigen van dodenmaskers in Italië (Florence) opnieuw tot bloei, maar vooral in de 18de en 19de eeuw was het zeer in trek, zodat er van talrijke beroemde personen uit die periode dodenmaskers bewaard zijn gebleven (Newton, Swift, Lessing, Frederik de Grote, Napoleon, Goedte, Schiller, Hayden, Beethoven, Chopin, Guide Geezelle, Wagner e.a..

Urn

Een urn(e) is een pot waarin de overblijvende as van een crematie in wordt bewaard. Een urn kan thuis worden bewaard, maar ook worden bijgezet in een urnentuin, urnengraf of urnenmuur van een begraafplaats. Dit wordt wel een columbarium genoemd.

Sierurnen zijn er tegenwoordig in heel veel soorten en maten. Van keramiek, marmer of graniet. Maar ook van glas, hout, metaal en brons, etc. Er zijn mini-urnen verkrijgbaar voor het bewaren van een gedeelte van de as of grotere urnen waar de volledige asbus of aszak in kan worden bewaard. Ook worden er portretbeelden vervaardigd als urn.

Hoofden

Een boek, Het hoofd ten voeten uit, een wetenschappelijk en historisch verslag isbn …………….