De broeders Cornelis en Johan de Witt waren eens de bekendste en leidende figuren in de Nederlandse Republiek. Zij hebben de eerste multinationale onderneming de VOC opgericht. Die samenwerking ontstond in het begin van de Gouden Eeuw. Cornelis (1623-1672) was ook lid van de vroedschap en regent in Dordrecht, ruwaard van de heerlijkheid Putten en baljuw van Beijerlanden. In 1667 was hij als gevolmachtigde van de Staten-Generaal aanwezig bij de Tocht naar Chatham. En woonde in het kasteel in de toenmalige hoofdstad van Noord en Zuid Brabant in Geervliet. Het rampjaar 1672 betekende het einde van de broeders. In die tijd bestonden geen onafhankelijke rechters, en vonden genoeg bewijs om hun ‘waarheid’ te achterhalen door Cornelis te martelen. Daarna werden Johan en Cornelis de Witt vermoord door een woedende menigte orangisten, daarna verminkt en delen opgegeten bij de Gevangenpoort in Den Haag. Wat de precieze rol van stadhouder Willem II is geweest, is niet te achterhalen.
Bronzen borstbeeld van Cornelis de Witt op het monument in Geervliet. Het is zeer precies vervaardigd naar de drie afbeeldingen van Jan de Baen. Dit borstbeeld heeft vijf verschillende structuren en verschillende patins.
Onlangs op 15 oktober 2022 was de onthulling in Geervliet. Door de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, Prof. Dr. J. A. Bruijn is het onthuld.
De afbeelding van Cornelis uit de Allegorie naar Catham is gebruikt als aanvulling op afbeeldingen van Jan de Baen.
Onthulling op het St Anhoniplein plein in Geervliet.
Jan de Baen was een belangrijke kunstschilder en heeft Cornelis de Witt uitgebeeld. Twee schilderijen en een krijttekening. De volgende drie afbeeldingen zijn gebruikt voor het ontwerp.
Een duidelijk portret van Cornelis werd geschilderd door Jan de Baen.
Rode krijttekening van Cornelis de Witt
Ook deze rode krijttekening getekend door Jan de Baen was het uitgangspunt voor het borstbeeld van Cornelis de Witt.
Andere afbeeldingen zijn gebruikt als aanvulling. Dat zijn een penning van de gebroeders de Witt, de allegorie op de tocht naar Chatham en de karikatuur van Cornelis in het schilderij van vrouwen Gasthuis te Dordrecht.
Door schilders is erg veel verzonnen. Er bestaan zelfs afbeeldingen van Cornelis, die min of meer gelijk zijn aan afbeeldingen van Johan de Witt, deze zijn niet gebruikt.
Het bronzen borstbeeld van Cornelis in Geervliet heeft een spel in de uitdrukking van grappige contrasten. Er zijn vijf verschillende huidstructuren aangebracht en dat toont eigentijds.
1) De vormgeving in details op de borst is abstract, modern.
2) De toga is als van een jurist, realistisch.
3) De bef is als van kant, maar de stofuitdrukking is modern.
4) Het gezicht is glad, persoonlijk en gevoelig.
5) De haren zijn chaotisch als rotsooi en expressief weergegeven.
Johan de Witt
Mijn vakgebied is dat van de fijnbeeldhouwer, met als specialisatie portret-beeldbouwen. Het gaat mij om fijn-realistisch, perfect proportioneel en zeer persoonlijke borstbeelden / bustes.
Het bestaande borstbeeld uit de Gouden Eeuw van Johan de Witt in gips is mooi, maar de kwaliteit van het gezicht zelf, is onvoldoende. Er bestaan goede afbeeldingen om een waarachtig gezicht te modelleren. Een goed portret-borstbeeld van de eerste ‘minister president’ van Nederland zou een winst zijn.